zondag 13 juli 2025

Severance en de bardo’s (1 van 2)

Severance is (volgens mij) veruit de beste serie van dit moment, ik wacht met ongeduld op het derde seizoen. Waarschijnlijk ken je het verhaal, ik ga het hier niet verder toelichten. Deze blogpost gaat over aflevering zeven van seizoen twee, met de titel Chikai Bardo. (Er zijn dus SPOILERS.)

Chikai bardo kennen wij natuurlijk uit het Bardo Thödol, het is het sterfpunt, waar het Heldere Licht verschijnt. Een extreem belangrijk moment voor de overledene, maar velen raken tijdens het proces buiten bewustzijn. In plaats van bevrijding worden zij teruggetrokken in de cyclus van wedergeboorten. Zij hebben de Eenheid niet herkend, en blijven in de ban van illusie en dualiteit. De personages in Severance zijn ook nog eens gesplitst in twee persoonlijkheden, de outtie en de innie.


In aflevering 7 staat het huwelijk van Mark en Gemma onder druk, want Gemma wordt maar niet zwanger. Ze zijn behandeld in een kliniek van Lumon, maar de drie rondes IVF waren geen succes. Gemma staat nu kennelijk op een mailinglijst van de kliniek en ontvangt vreemde ideografische kaarten met de post, een daarvan is een afbeelding van chikai bardo. Een soortgelijk kaartje was ooit gestolen van O&D (Optics and Design) door innie Dylan. Het lijkt op twee kerels die vechten, vindt Mark. Maar Gemma antwoordt dat het hier dezelfde vent is, die tegen zichzelf vecht, om zijn eigen psyche te verslaan, ego-dood.

Aan ego death wil ik ooit een aparte blogpost wijden. Het is "compleet verlies van subjectieve zelf-identiteit" (Wikipedia). Er zijn meerdere contexten, met gerelateerde betekenissen. De connectie ego death/chikai bardo is al eerder gemaakt. In 1964 bijvoorbeeld, verscheen The Psychedelic Experience, een gids voor lsd trips, geschreven door Timothy Leary, Ralph Metzner en Richard Alpert (Ram Dass). Zij baseerden het op het Tibetaans Dodenboek (Bardo Thödol) en onderscheidden drie fasen. De eerste, "ego loss, a complete transcendence of the self and game", noemen ze chickai bardo want volgens de schrijvers is deze zogenaamde ego-death (zoals ervaren onder invloed van LSD en andere psychedelische drugs) in essentie gelijk aan het stervensproces en heeft deze een soortgelijke begeleiding nodig.

Verder met Mark en Gemma. Op een avond hoort Mark van de politie dat Gemma is overleden bij een auto-ongeluk. Wij weten niet of dit een nepverhaal is, maar Gemma is dus wel verdwenen. De kijkers weten inmiddels dat zij wordt vastgehouden bij Lumon en allerlei experimenten ondergaat. In de eerste instantie waarschijnlijk vrijwillig, later dubieus. Zij is figuurlijk ‘dood’, gedoemd om gefragmenteerd en ‘herboren’ te worden in meerdere (innie) persoonlijkheden.  Ondertussen ervaart Mark ook een soort ‘dood’ in een proces dat op den duur zijn innie en zijn outie zal doden en een nieuwe (samengevoegde) zal scheppen.

Deze Severance aflevering is enorm desoriënterend, vooral door de ogenschijnlijk random montage van terugblikken en momenten in het nu. Een caleidoscoop van indrukken en beelden van Mark en Gemma samen, of hun belevenissen apart.

Wordt vervolgd in de volgende blogpost.