Na de
allerlaatste instructies voor de overledene die, in verband met zijn aanstaande
wedergeboorte, een moederschoot moet uitkiezen, zijn we bij het slot van het Bardo Thödol (het Tibetaans Dodenboek) aangekomen. Deze schitterende tekst, die in
het dagelijks leven (in feite ook een bardo) net zo prima van pas komt, zou je zelfs
van achteren naar voren kunnen lezen! De boodschap van het Bardo Thödol is éénheid (boeddhaschap). Wie zichzelf bevrijdt van
de dualiteit, laat vanuit dat bewustzijnsniveau ook de tweeheid bij anderen
verdwijnen.
Het
laatste stukje tekst is een kort nawoord, een soort flaptekst waarin het
geschrift van harte wordt aanbevolen. Daarnaast wordt de leergierige leek
aangemoedigd toch vooral meer lessen (die met het Bardo Thödol verband houden)
toe te voegen en te lezen. Doe dat onafgebroken en leer de betekenis ervan uit
het hoofd. En als je de voortekenen herkent, en weet dat jouw tijdstip van
sterven komt, moet je (als dat nog lukt) dit onderricht hardop aan jezelf
voorlezen en erover nadenken. Misschien kunnen vrienden het voor je doen. “Zonder
twijfel zul je worden bevrijd”.
Voer
alle instructies op de juiste wijze uit. De yogi met het hoogste inzicht zal de uitstoting van het bewustzijn realiseren
op het sterfmoment. Hij hoeft dus niet door de bardo te dwalen. Onder dit level
herkent slechts een ervaren enkeling de helderheid van de daaropvolgende bardo (van dharmata). Hij wordt een boeddha. Een minder ontwikkelde wordt op een of ander
moment (wanneer de vredige en toornige projecties zich voordoen) bevrijd in
overeenstemming met zijn karma en intellectuele aanleg. Er zijn heel veel
stadia, en daar zit vast wel een passende voor hem bij. Degene met erg slecht
karma komt er minder goed vanaf. Hij moet verder dwalen, neerwaarts naar de
bardo van wording. Gelukkig krijgt hij nog vele malen uitleg, zodat hij op enig
moment de situatie toch zal herkennen en bevrijding bereiken. Zelfs de minste
onder de minderen, zoals de dieren, keren terug uit de lagere rijken door
toevlucht te nemen. Zij kunnen een kostbaar menselijk lichaam verwerven, met
alle mogelijkheden van dien. Bijvoorbeeld in hun volgende leven een heilige
goeroe ontmoeten, die hen instructies geeft, waardoor ze bevrijd worden.
Het Bardo Thödol is een onovertroffen
geschenk! Het biedt zelfs de grootste knoeier verlossende shortcuts op de lange
weg naar verlichting. Wees dan wel positief! Beoefening is niet vereist, maar
je moet luisteren en lezen, je laten overtuigen en bevrijden door de
diepzinnige instructie. Deze leer leidt ook grote zondaren over het geheime
pad. Onthoud de woorden en hun betekenis en je zult bevrijd worden in de bardo
van het ogenblik van de dood, zelfs als je opgejaagd wordt door zeven honden. En
zelfs de boeddha’s van verleden, heden en toekomst zouden niks beters kunnen
vinden dan deze leer, als ze er naar zouden zoeken.
Want dit
is “de bardo-instructie die mensen bevrijdt, het diepzinnige innerlijkste
wezen, De Grote Bevrijding door Horen. Deze schat werd ontdekt door de siddha
Karma Lingpa in de berg van Gampo-dar. Moge deze de dharma en alle voelende
wezens ten goede komen.
Sarva Mangalam!”
Bronnen:
Francesca
Fremantle en Chögyam Trungpa
Het
Tibetaans Dodenboek
Servire,
1991
Robert
A.F. Thurman
Het
Tibetaanse Dodenboek
Altamira-Becht,
2006
Ilse
Dorren
Tocht
door twee werelden; Gids voor het Tibetaanse Dodenboek
Mirananda,
1985
