vrijdag 3 maart 2023

Terma’s


Van Padmasambhava wordt gezegd dat hij duizenden gecodeerde teksten heeft geschreven of gedicteerd aan zijn partner Yeshe Tsogyal. Vooruitlopend op de grote vervolgingen in de negende eeuw, die veel van het vroege Tibetaanse boeddhisme zouden vernietigen, verstopte Padmasambhava talrijke teksten overal in Tibet, waaronder de Grote Bevrijding door Horen in de Bardo (het Tibetaans Dodenboek).
  
Het waren visionaire leringen, die de Tibetanen nodig zouden hebben op specifieke momenten in de toekomst. Vaak bevatten de teksten zelf een voorspelling. Bijvoorbeeld dat deugdzame daden in het komende ontaarde tijdperk alleen maar rancune zouden uitlokken. Monniken zouden hun belofte van celibaat breken, en het zou bergafwaarts gaan met de wereld door verdeeldheid en strijd. Een tijd vol onrust, waarin behoefte zou zijn aan speciale instructies om te voorkomen dat mensen zouden vervallen in een negatieve wedergeboorte als dier, geest of hellewezen. Dus ten behoeve van de bewuste wezens van die slechte periode had Padmasambhava alvast een cyclus van lessen voorbereid, die door hem verborgen werd in de Gampoheuvels in centraal Tibet. En ook heel veel andere teksten en heilige voorwerpen werden op deze manier begraven op verschillende plaatsen door heel Tibet. Ze werden terma’s genoemd, verborgen schatten. Veel van de meest invloedrijke instructies over de dood, bardo's en wedergeboorte behoren tot dit genre, inclusief het werk dat we nu kennen als het Tibetaans Dodenboek. De verstopte leringen werden telkens op het juiste moment, vaak in later eeuwen, opgespoord of ontdekt door tertönen.
 
  

Bronnen: 
Donald S. Lopez, Jr. 
The Tibetan Book of the Dead; A Biography  
Princeton University Press, 2011

Francesca Fremantle en Chögyam Trungpa 
Het Tibetaans Dodenboek 
Servire, 1991

Sogyal Rinpoche 
Het Tibetaanse boek van leven en sterven 
Servire, vijfde druk 1996

Robert A.F. Thurman 
Het Tibetaanse Dodenboek 
Altamira-Becht, tweede druk 2006