The Midnight Gospel

bron: still

Een van de beste en raarste series die ik ooit op tv zag (misschien wel de raarste) is The Midnight Gospel, gemaakt door tekenaar/producer Pendleton Ward en acteur/cabaretier Duncan Trussell. The Midnight Gospel is een podcast over spirituele zaken en een bizarre psychedelische tekenfilm ineen.

Hoofdpersoon Clancy is een spacecaster. Met behulp van een simulator reist hij door het multiversum en bezoekt werelden die op punt van instorten staan. Hij interviewt er bewoners voor zijn matig beluisterde spacecast (één volger). Deze gesprekken zijn gebaseerd op echte interviews uit Trussells podcastserie The Duncan Trussell Family Hour.

In de serie komen interessante onderwerpen aan de orde zoals drugs en spirituele groei, religie, magie, meditatie en verlichting, vergeving, bewustzijn, de dood, begrafenisrituelen, pijn, transcendentie, existentialisme en reïncarnatie.  Een constante factor is de kringloop van het leven (geboorte, dood, geboorte) als continue proces waaraan je niet kunt ontsnappen, inclusief angsten over sterfelijkheid en de onmacht daar iets aan te kunnen doen. Leer er maar mee leven, lijkt hier de boodschap.

De interviews met de spirituele gidsen zijn kalm en bijna meditatief van toon, terwijl er tegelijkertijd op de achtergrond geheel andere dingen plaatsvinden in een waanzinnige, kleurrijke, overprikkelende, humoristisch getekende wereld. Alles is in verval en iedereen gaat stug door. Wat je ziet hoeft niet noodzakelijk iets met het gesprek te maken te hebben.

Als kijker wordt je zo twee totaal verschillende kanten opgetrokken. De rustige filosofische gesprekken enerzijds en tegelijkertijd die absurde en ontregelende gebeurtenissen anderzijds. Het eist allebei je volledige aandacht op, en vreemd genoeg lukt dat nog ook!

Het is duidelijk: dit is geen programma voor iedereen. De serie is te zien op Netflix en bestaat uit acht delen. Bekijk de trailer HIER.

bron: still

Yama en Mahakala

Na de achtenvijftig Heruka-boeddhavormen verschijnen aan het eind van de bardo van dharmata zowel de toornige als de vredige godheden nog één keer aan de overledene.

Het Bardo Thödol herinnert ons: De dharmakaya ontstaat uit een deel van de leegte als de vredige godheden. Herken het! De sambhogakaya ontstaat uit een deel van de helderheid als de toornige godheden. Herken het!

Nu ga je alle heruka’s (de toornige godheden) waarnemen alsof het Yama’s zijn, Heren van de Dood. Je zult ontzettend bang voor ze zijn, in paniek raken, flauwvallen. Je zult ze haten. Je eigen visioenen zijn demonen geworden en je zult in het cyclische bestaan (samsara) ronddwalen. En zelfs alle vredige godheden zullen nu als demonische beschermers verschijnen, in de verschrikkelijke en beangstigende vorm van Mahakala!*

Robert Thurman merkt hier op dat de stervende dus niet alleen op vreedzame en milde visioenen voorbereid moet worden, maar ook op de wilde en intense taferelen die in zijn geest zullen ontstaan. Als de Tibetaanse beelden te exotisch lijken, kunnen ook lokale beelden van toornige engelen of totems worden gebruikt. Het Bardo Thödol onderstreept op dit punt nog eens hoe belangrijk het is dat je al tijdens leven en welzijn oefent en de teksten bestudeert.

Yama is de Indiase en Tibetaanse Heer van de Dood. Hij is de rechter die de goede en slechte daden van de overledene beoordeelt en zijn bestemming in het hiernamaals bepaalt. Yama waarnemen is het sterven ontmoeten. Het sterven gezien als een vreemd en vijandig wezen, dat ons dreigt met zijn absolute macht over leven en dood. Want zo ervaart de overledene die geen raad weet met de onderdrukte** beelden van zijn onderbewustzijn de toornige boeddhavormen: vreemd en vijandig. De macht en schittering van zijn eigen bewustzijn wil hij niet erkennen, daardoor levert hij zichzelf over aan angst en haat.

De kleinste Yama’s die aan je verschijnen zijn achttien keer zo groot als jijzelf, anderen zijn zo groot als een berg. De grootste Yama’s vullen het hele universum. Met hun reusachtige buiken en dunne halzen, hun scherpe hoektanden, glazige ogen en opgebonden haar. Ze houden de karma-kronieken in de hand en schreeuwen: sla neer! en sla dood! Ze trekken je hoofd van je lichaam en rukken je inwendige organen uit. Ze likken je hersenen op.

Wat een angstwekkend en vreselijk visioen! Toch moet je nu absoluut niet bang zijn, benadrukt het Bardo Thödol. Want waarom zou je? Je kunt immers niet sterven, je bent al dood! Al wordt je in stukken gehakt of wat dan ook, je hebt nu een mentaal lichaam van instincten. In werkelijkheid ben je de natuurlijke vorm van leegte, en ook die Yama’s bezitten geen vaste substantie. Leegte kan leegte niet verwonden!

Besef dat alles wat je ziet, echt alles, de vreedzame boeddhavormen, de Heruka’s, de godheden met dierenkoppen, de regenbooglichten, de Yama’s enzovoort, géén substantie bezitten. Ze zijn maar een illusie die opkomt uit de energie van je eigen geest. Het gruwelijke zit niet in de projectie, maar in de projector. Wat een kans voor de overledene, ook hier nog! Als je nu inziet dat Yama in feite één is met je eigen bewustzijn, wordt je onmiddellijk van alle angst en verschrikking bevrijd (‘de zuivere onmiddellijke verlichting’). Je eigen energie zal in niet-dualiteit met de lichten en beelden samensmelten en je zult een boeddha worden, zeker weten!

En als je ze herkent, voel dan ook een intens vertrouwen. Het zijn je yidams! Ze zijn gekomen om je door de gevaarvolle bardo te escorteren. Neem je toevlucht tot hen. Concentreer je op je yidam, roep zijn of haar naam, smeek om hulp. Roep de naam van je leermeester en smeek om hulp. Concentreer je op de Drie Juwelen. Zeg met intense toewijding het gebed uit het Bardo Thödol, dat is heel belangrijk.

De achterblijvers moeten deze instructies drie maal, of zelfs zeven maal herhalen. En dan maakt het niet uit hoe slecht en zondig de overledene ook zijn mag, hij wórdt bevrijd! Maar als hij het niet herkent, ondanks alles wat er voor hem gedaan wordt, gaat hij door naar de derde bardo, de tussenstaat van het nieuwe bestaan, de bardo van wording.

Hier eindigen de instructies voor de bardo van dharmata.



* Toornige boeddhavorm die beoefenaars tijdens hun reis naar verlichting beschermt.
**schuldgevoel en spijt over slechte daden en onderdrukte impulsen.



Bronnen:
Francesca Fremantle en Chögyam Trungpa
Het Tibetaans Dodenboek
Servire, 1991

Robert A.F. Thurman
Het Tibetaanse Dodenboek
Altamira-Becht,  2006

Ilse Dorren
Tocht door twee werelden; Gids voor het Tibetaanse Dodenboek      
Mirananda, 1985

Bereid je voor

Aan het eind van de bardo van dharmata ziet het er niet gunstig uit voor de dolende dode. De achtenvijftig Heruka-boeddhavormen (zijn eigen projecties) zijn verschenen, maar hij heeft ze niet herkend en is angstig weggevlucht. ‘Opnieuw buitensporige ellende tegemoet’, wrijft het Bardo Thödol nog eens extra in. Want al zou je een miljoen jaar de dharma beoefend hebben, en al zou je een expert zijn in alle soetra’s en tantra’s, déze kans op boeddhaschap heb je echt gemist! En had ze nu maar wél herkend, met een sleutel of een woord, dan had het plaatje er toch heel anders uitgezien. Tja.

En of het niet genoeg is verschijnen hier ook de toornige en de vredige godheden nog één keer aan de overledene, en dat in de meest afschrikwekkende vorm: Yama en Mahakala! De kans is nu wel heel groot dat de overledene in de volgende tussenstaat (de bardo van wording) zal belanden. Een wedergeboorte is dan vrijwel onafwendbaar. Terug naar af.

Maar zover is het nog niet, er zijn nog steeds kansen op bevrijding! Bijvoorbeeld als de overledene zou inzien dat de goden in de bardo een eenheid met zijn eigen bewustzijn vormen. Natuurlijk komt dit soort inzicht niet zomaar aanwaaien, daar moet je bij leven en welzijn al iets van opgestoken hebben. Het Dodenboek blijft erop hameren hoe ontzettend belangrijk het is om grondig te oefenen* terwijl je nog leeft. De voordelen zijn enorm. De meeste mensen zijn op het sterfmoment vreselijk verward en angstig. Het maakt dan niet uit of je veel of weinig ervaring hebt in meditatie, je hebt eigenlijk niets anders tot je beschikking dan de Bardo Thödol. Ontwikkel dus in de loop van je leven je geest met deze teksten.

Lees de teksten hardop, repeteer ze drie keer per dag, begrijp ze, leer ze uit je hoofd en vergeet ze niet, al zou je door honderd moordenaars tegelijk achterna gezeten worden! Want dit is de Bardo Thödol, De grote bevrijding door horen.** Zelfs de grootste zondaars zullen absoluut bevrijd worden, als ze deze tekst alleen maar horen. Het moet gelezen worden naast het ziekbed of naast de lichamen van alle doden. Het moet op grote schaal verspreid worden en aan menigten worden voorgelezen. Want zelfs als je het maar éénmaal gehoord hebt zonder er iets van te snappen, zul je je de complete tekst in de bardo wel herinneren. Want in de bardo wordt je geest negen maal zo helder.

Deze tekst laat de kern van de hele dharma zien. Het is de essentie van alle leringen. Het is buitengewoon gunstig om ermee in aanraking te komen, dat is normaal alleen weggelegd voor hen die hun duisternis hebben opgehelderd en verdiensten verzameld. Maar je moet de tekst wel in hoge mate waarderen, want je wordt alleen bevrijd als je hem niet in twijfel trekt.

*Visualiseer en bestudeer de tantrische goden nu alvast, mediteer en raak bekend met de helder licht realiteit. Dan sta je sterk als heldere licht opkomt op je sterfmoment, en als de visioenen verschijnen in de bardo van dharmata.
**In de vertaling van Robert Thurman:  De Grote Natuurlijke Bevrijding door te Begrijpen in de Tussenstaat.

Bronnen:
Francesca Fremantle en Chögyam Trungpa
Het Tibetaans Dodenboek
Servire, 1991

Robert A.F. Thurman
Het Tibetaanse Dodenboek
Altamira-Becht,  2006

Ilse Dorren
Tocht door twee werelden; Gids voor het Tibetaanse Dodenboek
Mirananda, 1985

Vairochana

Afb: bardoblog in-tussen

Beeldje uit Nepal, (waarschijnlijk*) Vairochana, uit een set van vijf.

In het Vajrayana boeddhisme is Vairochana een van de vijf dhyani-boeddha's (boeddha's van wijsheid). Zij symboliseren de vijf kwaliteiten van de Boeddha. Elke dhyani-boeddha verbeeldt een ander aspect van het verlichte bewustzijn.
En elke dhyani-boeddha vertegenwoordigt een ‘familie’, waarvan hij het hoofd is. Alle vijf families samen zijn de totale universele goddelijke principes en krachten.

In het Bardo Thödol verschijnen de dhyani-boeddha’s als de vijf vredige godheden aan de overledene, in de bardo van dharmata. Zij duiden elk een bepaald aspect van sambhogakaya aan. 

*Indien onjuist, laat het mij weten aub.