maandag 7 mei 2018

De evolutie van de hemel


In Trouw stond laatst een kort artikel met als titel: "Als de hemel geen plek is, wat is het dan wel?" Gezien de toegemeten lengte van dit lichtvoetige stuk zag 'De krant met Verdieping' er kennelijk ook niet veel brood (meer) in. Maaike van Houten bezocht in de Amsterdamse Westerkerk het symposium "Lieve Hemel", waar theoloog Jan Muis betoogde: "Niet alles wat niet waarneembaar of niet voorstelbaar is, is automatisch ondenkbaar". Het kan best allemaal, heus.

De (traditionele) hemel lijkt op z'n retour. Volgens Trouw denken "moderne mensen" dat de hemel niet bestaat, hooguit als "zorgeloze plek waar opa z'n biertje drinkt" en ons moeizame gedoe geamuseerd gadeslaat. Zij stellen vragen als: Zien mensen elkaar terug? Waar in het universum is die hemel precies? En is god daar?

Ik denk dat er nog volop in een hemel geloofd wordt, maar op een andere manier. Ooit was het de ultieme troostplek, de grote beloning. De wortel die je tijdens je leven kreeg voorgehouden, "hierná word het leuk...". En die plek in de hemel moest je dan ook nog eens zuur verdienen, een welhaast onmogelijk doel met als enig en eeuwig alternatief de tegenhanger Hel. Hoor je daar nog wel eens iemand over? De hemel is het standaard hiernamaals geworden, lijkt het.

Overledenen met vleugeltjes en harpjes op een wolkje zie je alleen nog in flauwe cartoons. Verdwenen ook zijn de paradijselijke tuinen en de glooiende groene velden al dan niet in mist en nevelen gehuld. De hemel is meer individueel maatwerk geworden. Iedereen creëert er zijn eigen omgeving en decor, zijn persoonlijke hemel en zet hier zijn favoriete bezigheden voort, maar dan zonder aardse belemmeringen. Misschien wel een eeuwigdurend dancefeest of houseparty (voor mij de hel), wie zal het zeggen.

De moderne hemel lijkt op de godenwereld, de hemel uit het Bardo thödol. Een heerlijke illusie die je zelf creeërt, een product van je eigen geest. Het is een van de zes loka's en het Bardo thödol doet er niet enthousiast over, want hoe prachtig en aangenaam ook: het is maar een tijdelijke bevlieging. Op een gegeven moment heb je er toch genoeg van en besef je dat je weer verder moet.


link:
Het artikel van Maaike van Houten in Trouw (€)  HIER