 |
Dit schilderij uit 1892, Spirit of the Dead Watching (Manao Tupapau), hangt in het Buffalo AKG Art Museum. Het is gemaakt op Tahiti door Paul Gauguin. Een naakt Tahitiaans meisje, liggend op haar buik op een bed. Ze kijkt naar ons. Achter haar een vreemd personage in het zwart gekleed, dat de kamer lijkt binnen te komen. Er schijnt iets mysterieus te gebeuren. Gauguin zei dat hij met dit werk de Polynesische angst voor de tupapau wilde verbeelden. Dat zijn geesten van doden, hier verschijnend als een oudere vrouw in een zwarte mantel. Op de muur achter het bed zie je verschillende witte vormen, die de schilder beschreef als glanzende lichten die de interesse van de geesten voor de levenden verbeelden. Er hangt een magische sfeer in de kamer.
Met de
verschillen in voor- en achtergrond toont Gauguin ons het ontmoetingspunt tussen
twee werelden, die hier samenvloeien. Dit blijkt ook uit de titel Manao Tupapau, die een dubbele betekenis
heeft: "Zij verbeeldt zich de geest", of "De geest verbeeldt
zich haar". We zijn in de ene wereld maar tegelijkertijd ook in een
andere. Het meisje zou een symbool van vruchtbaarheid zijn, van geboorte. Het
mysterieuze personage op de achtergrond stelt de dood voor, die deze Eva terug
komt halen. Het is een metafoor van de levenscyclus.
Het
meisje is Teha’amana, Paul Gauguins Tahitiaanse ‘metgezel’. Hun relatie werd
door hem omschreven als ‘een serie van dualiteiten’, zoals jeugd en ouderdom,
licht en duisternis, leven en dood. Het schilderij zou dus zomaar ook iets heel
anders kunnen betekenen, het is niet onomstreden. Paul Gauguin was op dat
moment 44 jaar, het meisje 13. Misschien was zij wel bang voor iets heel anders
dan een spookverschijning.
Voornaamste
bronnen:
Wikipedia
Buffalo
Art Museum
