Pong is
een oeroude Atari videogame uit 1972, maar wordt nog steeds gespeeld. Onder
andere door 800.000 levende hersencellen in een petri-schaaltje, ergens in Australië.
In het blad BBC Science Focus van deze maand staat een artikel over een internationaal team neurowetenschappers dat voor dit doel hersencellen (zowel menselijke, ontstaan uit stamcellen, als cellen afkomstig van muizenembryo’s) heeft gekweekt in een petri-schaaltje, op een speciale siliconenchip, aangesloten op een systeem dat het mogelijk maakte om ze Pong te leren spelen.
 |
| bron afb: BBC Science Focus |
Hiermee
werd bewijs geleverd dat hersencellen tekenen van intelligent gedrag kunnen
vertonen, ook als ze geen onderdeel zijn van een volledig ontwikkeld orgaan. Volgens
professor Karl Friston, een van de wetenschappers, is dit onderzoek zo
vernieuwend omdat de neuronen worden voorzien van ervaringen en gevoelens en (hier
cruciaal) het vermogen om te reageren op hun omgeving. Meest opvallend was dat
de kweeksels leerden hoe ze hun wereld meer voorspelbaar konden maken, door er
op te reageren. Hoofdonderzoeker Dr. Brett Kagan (links op foto) voegt daaraan
toe: we hebben laten zien dat we kunnen interacten met levende neuronen, op een
manier die ze dwingt om hun activiteiten aan te passen, zodat het uiteindelijk
leidt tot een vorm van intelligentie.
Dit doet
mij denken aan het onderwerp van de vorige blogpost: het ontstaan van
bewustzijn en de ontwikkeling van skandha’s. Heeft Dr. Kagan intelligentie gecreëerd
of onwetendheid? Is er sprake van onzekerheid en angst? De kweeksels proberen
hun omgeving meer voorspelbaar te maken, want dat lijkt natuurlijk veiliger. Je
vraagt je ook af waar dit gaat eindigen, in welke categorie valt dit
‘bewustzijn’ dan? En is er ook bevrijding mogelijk? Tenzin Wangyal Rinpoche: ‘gewaarzijn
kan zich alleen manifesteren in de geest van levende, wetende wezens, die het
vermogen bezitten het te reflecteren’.
Maar
misschien valt het nog wel mee, leven in dat Frankenstein-schaaltje. De neurowetenschappers
gaan nu proberen om de hersencellen dronken te krijgen, om zo meer te weten
over de gevolgen van drugs voor de hersenen. Continu gamen en boozen dus, voor
sommigen de hemel.
Bron:
BBC
Science Focus
November
2022
