donderdag 20 september 2018

Droomyoga (2)

In de vorige blogpost maakte Tenzin Wangyal Rinpoche ons duidelijk dat in slaap vallen en sterven zoveel op elkaar lijken dat je nu al kunt oefenen tijdens de droom om daar na je dood profijt van te kunnen hebben. In deze blogpost vertelt hij hoe je dat doet.

Wat je droomt ben je zelf, wat je in de bardo beleeft ben je ook zelf. Als we onze dromen niet in helderheid ervaren en er even verward en emotioneel op reageren als op onze ervaringen overdag, zullen we ook het proces van sterven-en-daarna op dezelfde manier ervaren. Als we vanuit dualisme reageren op de visioenen in de tussentoestand (droom en bardo) zullen we sterker karmisch gebonden raken en zal onze nieuwe geboorte door deze karmische neigingen bepaald worden.

Het loont dus om nu al te oefenen in het voortdurend gewaarzijn in het directe moment van ervaren, in het hebben van een zuivere beeldvorming. Populair gezegd: volledig in het NU zijn. Overdag en in de droom, dat is een goede voorbereiding voor het ogenblik dat we ons lichaam verlaten en de toestand erna. De reeks methodes die Tenzin Wangyal hiertoe voorschrijft noemt hij samenvattend droomyoga. Deze yoga komt er op neer dat we stabiliteit van geest moeten ontwikkelen, alert aanwezig en wakker zijn in onze dromen (en overdag). Het gewaarzijn dat we overdag versterkt hebben en in ons gedrag tot uiting hebben gebracht, begint zich vanzelf ook in onze dromen te manifesteren.

De helderheid en aanwezigheid die we in wakende toestand ontwikkeld hebben worden op de droom overgebracht. De helderheid en aanwezigheid uit de droom worden overgebracht in de dood. De beperkingen en begoochelingen die ons binden aan de bestaanswereld van het lijden worden doorbroken. Volledige bevrijding van onwetendheid betekent het einde van samsara. Wie de droomyoga geheel beheerst, kan de tussentoestand na de dood binnengaan met een juist inzicht en in een niet-dualistisch aanwezig zijn.

Voor een meer volledige uiteenzetting over droomyoga kun je het boek* van Tenzin Wangyal Rinpoche lezen. De basisoefeningen van zijn droomyoga komen op deze vier realisaties neer:

1.   Zie je beleving overdag óók als een droom, inclusief je boosheid, angst, geluk, moeheid, bezorgdheid.
2.   Ruim je hebzucht en afkeer uit de weg.
3.   Versterk je intentie. Ga slapen met gerichtheid op de wens om helderheid in je droom te krijgen.
4.   Train je geheugen om een droom na het ontwaken te herinneren.


Bron: interview Tenzin Wangyal Rinpoche door Hans de Bie,
         Prana 122, december 2000/januari 2001
       















*Tenzin Wangyal Rinpoche
  De werkelijkheid van slapen en dromen
  Elmar, 1999

dinsdag 18 september 2018

Droomyoga (1)

Als je de tekst van het Bardo Thödol beter wilt begrijpen kunnen de boeken van Tenzin Wangyal Rinpoche over droomyoga heel zinvol zijn, want in grote lijnen lijken in slaap vallen en sterven behoorlijk op elkaar. In slaap vallen/ dromen/ wakker worden = doodgaan/ door de bardo heengaan/ opnieuw geboren worden. Iedere droom is verbonden met onze geest en wie we zijn en dat geldt ook voor de bardosituatie na het sterven.

Je kunt dus veel profijt hebben van bewust doodgaan, nadat je geleerd hebt bewust te kunnen dromen. Bewust aanwezig zijn in je dromen leidt tot bewust aanwezig zijn bij de dood en in de bardo na de dood. Tenzin Wangyal gebruikt hierbij graag het woord beeldvorming. En daarmee bedoelt hij niet alleen de waarneming van visuele verschijnselen, maar ook de totaliteit van al het ervaren, dus iedere perceptie, gewaarwording en mentale en emotionele activiteit. Je moet je realiseren dat beeldvorming de totale ervaring inhoudt.

Als we niet bewust aanwezig zijn in onze beeldvorming, dan zijn we meestal ook niet bewust aanwezig in ons handelen. Als we niet bewust aanwezig zijn in ons handelen, zijn we dat ook niet in onze dromen. En als we niet bewust aanwezig zijn in onze dromen, zijn we dat ook niet na het moment van de dood. Terwijl het juist zo belangrijk is zowel in de droom als na het sterven de waarheid te zien van wat er in ons opkomt. Wij moeten de ware situatie waarin wij bestaan gewaar zijn, anders kunnen wij niet vaardig reageren op wat wij binnen en buiten ons tegenkomen. Misleid worden door de verkeerde interpretatie van de dualistische geest, en de projecties en fantasie van de geest voor werkelijkheid houden, is het gevolg van je niet bewust zijn van je beeldvorming.

Als we overdag te verstrooid zijn om de fantasieën en begoochelingen van onze rusteloosheid te doorbreken, zitten we in onze dromen in de zelfde beperkingen vast. Dromen en sterfbedvisioenen komen voort uit dezelfde karmische sporen die onze ervaringen in de wakende toestand beheersen. We worden heen en weer geslingerd door hebberigheid en afkeer, onvrede en bedrieglijke verwachtingen. In een vorige blogpost beschreef Tenzin Wangyal al hoe de menselijke emoties die je ervaart tijdens het sterven letterlijk je ervaringen en visioenen in de bardo kleuren en invullen.

In de volgende blogpost meer over droomyoga en wat vuistregels om aanwezigheid en helderheid in de droom te bevorderen. 
 

Bron: interview Tenzin Wangyal Rinpoche door Hans de Bie,
        Prana 122, december 2000/januari 2001