Maar
misschien heeft deze dode amper een goede daad verricht, en zoveel neurotische
sluiers dat hij niet bevrijd kan
worden, ondanks alle tips en trucs die hij inmiddels aangereikt heeft gekregen.
Helaas dan, de kracht en macht van karma zijn intens dwingend. Als de
moederschoot zich tot nog toe niet gesloten heeft, moet hij het misschien maar
opgeven en zijn wedergeboorte accepteren. In dat geval is het wel belangrijk
dat hij toch op z’n minst de juiste
moederschoot kiest.
Het Bardo Thödol blijft ook hier behulpzaam.
Het biedt de overledene een totaalbegeleiding op zijn reis door de bardo. Van de
veelheid vóór de dood naar de eenheid van het Heldere Licht, en via de bardo
van dharmata en de bardo van wording, in een steeds bonter en grimmiger
wordende veelheid, naar de laatste poging om de moederschoot te blokkeren: een
meditatie op het Heldere Licht (de eenheid). Daarna waaiert de beleving weer
uit tot de veelheid van het menselijk bestaan en is de cirkel weer rond.
De
achterblijvers noemen de dode drie keer bij zijn naam en lezen de tekst hardop
voor. Beste dode, luister goed. Het is je vaak uitgelegd, maar je hebt er niets
van begrepen. Nu is de tijd gekomen om een lichaam aan te nemen. Hier zijn de
instructies om de beste moederschoot te selecteren. Houd ze in gedachten,
begrijp ze en wees niet afgeleid maar concentreer!
Daarna
worden uitvoerig de kenmerken van het werelddeel waar je geboren zult worden
met je doorgenomen, natuurlijk wel gebaseerd op de antieke boeddhistische kosmologie.
Je kunt kieskeurig zijn, kennelijk zit er nog volop rek in de
keuzemogelijkheden. Er zijn bijvoorbeeld tips over bepaalde locaties waar de
situatie wel heerlijk comfortabel is, maar waar je toch niet moet zijn omdat de
dharma (de leer van Boeddha) er niet floreert. En een bepaalde plaats in het
zuiden, genaamd Rozenappeleiland, wordt juist extra aanbevolen. Luxueuze,
comfortabele woningen, als je kunt moet je daar binnengaan.
Over het
algemeen ga je terug naar de mensenwereld of wordt je in de godenwereld herboren
(misschien is geest of engel hier een beter woord), maar een geboorte in een
ander bestaansrijk is ook mogelijk. Elk van de zes bestaanswerelden is een
bewustzijnstoestand. Ze kunnen elkaar doorkruisen en omgeven. Een spook leeft
in zijn eigen sfeer, maar kan contact met mensen maken. Godheden spelen een rol
op aarde en vergezellen ons welwillend of vertoornd in het hiernamaals.
Als je
in de godenwereld herboren zult worden, zie je hemelse bouwwerken van vele
verdiepingen, gemaakt van allerlei edelstenen. (Dit lijkt op de hemelse stad en de pearly gates uit de christelijke mythologie.) Kun je naar binnen?
Doen! De halfgoden (asura’s) zien plezierige bossen of draaiende wielen van
vuur. Ga daar in ieder geval niet binnen, maar bied in gedachten weerstand. Word
je een dier, dan ontwaar je in een soort mist holen in de grond, grotten en
strohutten. Niet binnengaan. Preta’s zien boomstompen en zwarte vormen omhoog
steken. Duisternis, schaduwen, ondiepe holen en zwarte stukken grond. Ga daar
zeker niet heen. Wees intens moedig en bied in gedachten weerstand. Als je als
hellewezen geboren zult worden, hoor je liederen die gezongen worden door mensen
met een slecht karma. Je zult merken dat je in een duister land terecht bent
gekomen, met zwarte en rode huizen, met zwarte vuurplaatsen en zwarte wegen. Je
zult er in de hellen verstrikt raken en ondraaglijke pijn door hitte en kou
ondergaan, waar je niet aan kunt ontsnappen. De echt zware gevallen zullen hier
hulpeloos naar binnen moeten gaan, maar als je kunt moet je dit absoluut
vermijden! Wees heel voorzichtig, toon wilskracht en blokkeer de moederschoot. Mobiliseer
de kracht van de drang naar bevrijding!
Bronnen:
Francesca
Fremantle en Chögyam Trungpa
Het
Tibetaans Dodenboek
Servire,
1991
Robert
A.F. Thurman
Het
Tibetaanse Dodenboek
Altamira-Becht,
2006
Ilse
Dorren
Tocht
door twee werelden; Gids voor het Tibetaanse Dodenboek
Mirananda,
1985