(De hemel van… Afl.23)
.jpg)
Laatst zag ik de Britse actrice Judi Dench (1934) in gesprek met Louis Theroux. Het was een recent interview, in een gemoedelijke sfeer. Judi blijkt een quaker te zijn, Louis had dat ergens gelezen. Hij vraagt of ze ook bijeenkomsten bezoekt. Niet vaak genoeg, vindt Judi zelf. Als Louis zich afvraagt hoe quakers (oude Judi) het hiernamaals zien, doet ze nogal ontwijkend: “Dat moet je niet aan mij vragen.” Te melodramatisch, te naargeestig en te theologisch, zegt ze, en misschien wel te definitief. Hier is duidelijk een tere snaar geraakt. Ach, zegt Louis opbeurend, het is het hiernamaals. Misschien is het puur feesten en silent disco’s. Dat denk ik wel, antwoordt Judi met afgewende blik. En daarmee is dit interessante onderwerp afgeserveerd, en blijf ik met de vraag achter. Want hoe ziet het hiernamaals, en dan speciaal de hemel, van Judi Dench er uit? Op een aantal quaker websites zoek ik naar de antwoorden.
Dat valt nog niet mee, de quaker namelijk blijkt niet te bestaan. Het is een nogal bont gezelschap van eigenzinnige en praktische mensen, lijkt mij. En het gaat alle kanten op, van streng ascetisch tot radicaal vrijzinnig. Volgens Wikipedia zijn quakers een groep ondogmatische gelovigen, die zijn wortels vindt in de christelijke traditie. Het leven en de overgeleverde uitspraken van Jezus vormen een belangrijke inspiratiebron. Quakers geloven dat er iets van God in ieder mens is, wat door ieder mens ervaren kan worden.
Traditionele opvattingen over hemel en hel worden veelal afgewezen. Een algemene quakertheorie over het hiernamaals is er niet. Het is er wel of het is er niet, de meningen zijn verdeeld. Maar echt een onderwerp is het niet. Leef nu en zet je in voor het heil van de mensheid, dat is het motto. Het leven is goed, en de liefde die mensen voor elkaar hebben is de sleutel tot de ware natuur daarvan. Liefde is tijdloos en kan niet vernietigd worden door de dood, of beperkt worden door tijd en ruimte.
Veel quakers ervaren de hemel, Gods koninkrijk, hier en nu. En wat er ook na de dood gaat gebeuren, het zal voor ons bestwil zijn. Sommigen geloven dat we na de dood een rijk van zuivere liefde zullen binnengaan, dat aansluit bij de spirituele ervaring van Gods liefde gedurende ons leven. Anderen geloven dat we tot in eeuwigheid bij Jezus zullen verblijven. Voor meer vrijzinnige quakers is het hiernamaals een zaak van gissen. De dood kan ook gewoon het einde zijn van ons bestaan.
Wat Judi Dench van een eventuele hemel verwacht, blijft dus de vraag. Net als veel andere quakers lijkt ze zich daarmee niet bezig te houden (al doet ze er wel zwaarmoedig over).
.jpg)
