Volgens Durston reduceert het mensbeeld van de natuurwetenschappen de mens tot materie en is er niet of nauwelijks ruimte voor minder tastbare begrippen als bewustzijn en vrije wil, terwijl we die beide wel degelijk ervaren. De verklaring van het bewustzijn speelt slechts een ondergeschikte rol. Je kunt bewustzijn in de hersenen niet lokaliseren en de natuurwetenschappen hebben het tot een afgeleide van onze hersenfuncties gereduceerd. De beta-wetenschappen hebben sinds Descartes materie centraal gesteld, maar Durston houdt het voor mogelijk dat bewustzijn groter is dan de mens en zelfs de planeet.
Pim van Lommel gaat hier in feite nog een stap verder. Hij vindt dit fundamentele onderscheid tussen materie en geest (dualisme) een onbevredigende filosofie en ziet meer in een standpunt dat panpsychisme heet. Daarin zijn geest en materie twee kanten van het zelfde sleutelbegrip: energie.
In Obbema’s interviews over zingeving komt onvermijdelijk ook de dood ter sprake. Sarah Durston is van mening dat zingeving hoort bij bewustzijn, omdat het daar plaatsvindt. Zij neemt bewustzijn als uitgangspunt en daardoor is haar perceptie van de dood inmiddels ook veranderd. Het hoeft dan niet voorbij te zijn allemaal, want er is ruimte voor ons bewustzijn buiten ons leven als mens op aarde. Dat vindt Durston een comfortabel standpunt, al weet ze natuurlijk niet hoe het er dan uit zal zien.
Als we bewustzijn als een primaire bouwsteen van de werkelijkheid beschouwen, ontstaat er ruimte voor zaken waar je het in de wetenschap nu niet over mag hebben, zoals BDE’s van mensen. Die worden weggezet als onmogelijk of als hallucinaties van een zuurstofarm brein. (In de volgende blogpost laat ik zien hoe Pim van Lommel dit argument weerlegd heeft.)
Sarah Durston kan zich (waarschijnlijk door haar achtergrond als psychologe) voorstellen dat er een andere uitleg is, uitgaand van een tijdelijke dissociatie van het bewustzijn van het lichaam, die een BDE mogelijk maakt. Een interessante gedachte, die voor mij nieuw is.
Link:
Het interview door Fokke Obbema in de Volkskrant (€) HIER.
