Energie speelt ook een rol in het zeer lezenswaardige
boek van Tenzin Wangyal Rinpoche over droomyoga.
Hij beschrijft hierin onder meer ons energielichaam
en de rol van prana (basisenergie, levensenergie). De serieuze beoefenaars van yoga zullen met deze
termen en begrippen bekend zijn: “Energiebanen,
prana en chakra’s spelen zowel in de dood als in het leven een rol. De meeste
mystieke ervaringen en ook ervaringen in de tussentoestand na de dood zijn het
gevolg van het open– en dichtgaan van energiepunten".
"Veel
verhalen over de verschijnselen van bijnadoodervaringen bevatten beschrijvingen
van allerlei lichten en visioenen die mensen hebben als het stervensproces
begint. Volgens de Tibetaanse traditie hebben deze verschijnselen te maken met
de beweging van prana. De energiekanalen worden geassocieerd met verschillende
elementen; wanneer bij het sterven de
elementen oplossen en de energiekanalen uiteenvallen, manifesteert de vrijgelaten
energie zich als licht en kleur. De leer beschrijft heel gedetailleerd welk
gekleurd licht correspondeert met het oplossen van welk kanaal, waar het zich
in het lichaam bevindt en met welke emotie het te maken heeft.
Er
bestaat aanzienlijk veel variatie hoe deze lichten zich aan mensen voordoen bij
hun dood, omdat ze zowel gerelateerd zijn aan de negatieve emotionele aspecten
als de positieve wijsheidsaspecten van het bewustzijn. Over het algemeen
ervaart de mens emoties als hij sterft, en de emotie die de overhand heeft
bepaalt de lichten en kleuren die zich manifesteren. Dikwijls is er in het
begin alleen een ervaring van gekleurde lichten waarin één kleur dominant is,
maar het kan ook voorkomen dat er een paar kleuren de boventoon voeren of dat
of dat er een combinatie is van vele kleuren.
Vervolgens
begint het licht verschillende beelden te vormen, net als in een droom: van
huizen, kastelen, mandala’s, mensen, godheden, of wat dan ook; alles is
mogelijk. Wanneer we sterven kunnen we dat soort visioenen in verband brengen
met entiteiten uit samsara, en in dat geval worden we door onze reacties erop
naar een nieuwe geboorte gevoerd; of we zien ze als meditatieve ervaringen,
waardoor we een kans op bevrijding hebben of tenminste de mogelijkheid om onze
volgende geboorte bewust in een positieve richting te sturen.”
 | ||
| Tenzin Wangyal Rinpoche |
Dit zou zo
de flaptekst of een korte introductie van het Bardo Thödol kunnen zijn! Tenzin
Wangyal Rinpoche geeft ons hier een prachtige en heldere samenvatting van het
stervensproces en daarna.
Bron:
Tenzin
Wangyal Rinpoche
De
werkelijkheid van slapen en dromen
Elmar,
1999
